Yilbasina girerken...

Hayretle ve saskinlikla birseylerin olumlu gitmesini seyrediyorum bu aralar. Cok ilginc bir zamanlama ile gelen yeni is, ev ile ilgili halen bir sorun yasanmadan ilerlenmesi (Gerci hersey sonuclanmadan konusmak korkutuyor), hatta en kalabalik otoparka girdigimde tam onumdeki park yerinden, ben yaklasirken bir arabanin cikmasi.

Normalde olmazdi bunlar. Ilginc.

Turkiye'deki daireyi satarak buradaki evin pesinati icin parayi transfer etmistim ya hani. Dakika 1 gol 1 hemen avukat bu paranin kaynagini ispat etmemi istedi. Daha once bunu duydugum icin eski tapumun fotokopisi ile yeni alan arkadastan rica ederek onun fotokopisini almistim. Tapu Sicil'de satana herhangi bir dokuman verilmedigi icin, baska yolu yok gibi gelmisti bana. Sonucta hakli ciktim. bu iki tapu fotokopisini avukata gonderdim. Turkce olmasina ragmen kabul ettiler. Hayret degil mi? Vizeler sirasinda o kadar bilenmisim ki gonderdikten sonra aradiklarinda direk "ne o ? cevirmen mi lazim ? baska belgem yok valla ?" diye savunmalara gectim.. Avukat "yok yok hersey tamam tesekkur etmek icin aradim" dedi :)

Umarim 2017 artik bir donum noktasi olur.

Herkese harika bir yil diliyorum, umutlarin gerceklestigi, herseyin yolunda gittigi mukemmel bir yil olsun.

Bu arada benimle iletisime gecen bir okuyucum kendisi icin hazirladigi harika linklerle dolu sayfaysini sizlerle paylasmama izin verdi.


https://github.com/tolgaergin/awesome-london

Is - Guc - Ev - Tatil - Christmas - Boxing - New Year ....

Bir Festive Season (Christmas tatiline yaklasirken baslayip yilbasinin bitisine kadar olan doneme deniyor) daha geldi ve yine ailemi Turkiye'ye tatile gonderip burada halledilmesi gereken isler icinde bogusmaya basladim.

Yeri gelmisken bu donem icinde gecen terimlerin ne olduklarindan biraz bahsedeyim. Zira gelen maillerden anladigim kadariyla bu terimlere yabanci olunca kafalarda karisiklik yasanabiliyor.

Christmas : 25 Aralik gunu kutlanan Isa'nin dogum gunu. Sokaklarda kimseyi bulamazsiniz, acik yer bulmak mucize gibidir. Bu gunu herkes ailesiyle birlikte gecirir. Hindilerini yer, ertesi sabah da agacin altindaki hediyeleri acarlar.

Boxing Day : 26 Aralik. Yani hediyelerin kutularini actiklari gun . Onun icin adi Boxing Day.  Artik hediye cilginligi bittigi icin resmi olarak indirimlerin basladigi gun de diye biliriz

Nativity

Nativity : Isa'nin dogumu. Christmas yaklasirken, oyun, piyes, biblo, maketlerin her yerde karsiniza ciktigina sahit olursunuz. Birden sokakta yururken bir kosede maketlerle biblolarla bu olayi canlandiran bir enstantane gorurseniz sasirmayin.

New Year's Eve : 31 Aralik gecesi. Eve bizdeki Arefe anlaminda kullaniliyor. Hic bir dini manasi yok. Sadece yeni yila girmeyi kutluyorlar. Yani hindi de yok ...



Bu kisa on bilgilerden sonra gelelim ben ne yapiyorum konusuna.
Bahsettigim evi almak icin islemleri baslattim. olayin uc tane ayagi var.
1 - Mortgage
2 - Solicitor
3- Muteahhit firma (satici)

Mortgage icin banka yerine mortgage advisor denen ara bir kurum kullandim. Mortgage Bureau denen bir yer. Bana ekstra bir kulfet getirmiyor zira onlar kendi ucretlerini bankalardan zaten aliyorlar. Bu kurum ayni zamanda benim Help To Buy tesvigine basvurumu da yonetecek ve yonlendirecek. Ilk anlasmayi prensipte hallettik simdi istedikleri evraklari toparlama safhasindayim. Istedikleri bir takim evraklar maliye bakanliginca kodlanmis isimleri ile isteniyor. Dolayisiyla once ne istedigini anlamaya calisiyorum. Mesela SA302 : Benim deklare ettigim gelirimi ve vergimi gosteren belgenin adiymis. Muhasebeciden istedim onlar da maliye bakanligindan istediler. Adresime geldi. Sonra bir ara bu kodlardan karsima cikanlari emlak icin yaptigim gibi bir sozluk haline getirmeye calisacagim.

Solicitor bizdeki avukat ile noter arasi bir kavram. Bu ulkede ayrica noter diye bir kavram yok. Solicitor imzaladiysa ayni zamanda o noter yerine geciyor. Ev alirken mutlaka sizin adiniza alim satim isini yurutecek bir solicitor olmasi lazim. Ev alma prosedurleri icinde yer alan arastirmalari yapmak(kimlik dogrulama, kara para aklama sorusturmasi. arazi sorgulamasi ki bu belediyelerden o bolgenin ileride ne gibi planlara dahil oldugundan tutun topragin ve binanin analizine kadar bir dizi arastirma demek), binanin deger tespiti ve sonunda paranin mortgage ve sizin hesaplarinizdan karsi tarafa aktarilmasi ve karsiliginda tapunuzun alinmasi gibi bir takim konulari kapsiyor.

Muteahhit firma da yeni bina olunca garanti kosullarini (ki benim baktigim evde 10 yil garanti mevcut), satis sartlarini, terminleri belirliyor.

Umarim beni isin icine cok sokmadan bu donemi problemsiz hallederler. Iste benim de bu tatil doneminden once toparlanmasi gereken evraklari toplamak ve islere start vermek gibi bir sorumlulugum var tabi ki.

Bir diger konu tam yilbasinda mevcut kontratimin doluyor olmasi. Bildigim kadariyla is aramak icin tatil donemleri ve yazin ortasi (okullarin tatil oldugu) donemler hic dogru zamanlar degil. Karar verecek adamlar genelde ortalarda olmuyorlar. Yine de elimden geleni yapip artik Indefinite vizemin de olmasindan aldigim gucle sabit islere de basvurarak secenekleri artirmaya calistim. Tam ev alma arefesinde issiz gececek bir zaman cok da guzel olmayacakti.

Cok yogun bir telefon trafiginden sonra bir de yuz yuze is gorusmesi gerceklestirdim. Kac tane is icin CV gonderdigimi kontrol altinda tutmaya calistim ama 15 den sonra kayitlar birbirine girdi gene. Ancak dun aksam itibariyle yuzyuze gerceklestirdigim gorusme sonuca baglandi ve cok iyi bir pozisyonda, iyi bir lokasyonda, umdugumdan daha da iyi bir ucretle sabit bir ise kabul edildim.

Yihhuuuu Artik ben de tatil yapabilecegim. 5 senedir hic araliksiz surekli calismak bogmustu beni. Tek kotu nokta 2 ocakta simdiki kontratimin son gunu icin ise gelecegim 3 ocakta da yeni ise baslayacagim. Bari o haftayi calismayayim dedim ama kabul etmediler. Neyse artik sikayet edecek bir sey yok. Onlarin evrak istekleri olacak elbette ve bugunden itibaren de onlari toparlamayla ugrasacagim.

Gordugunuz gibi ben surekli bir evrak toplama dongusundeyim. Mukemmel bir klasorleme sistemi gelistirdim, tum evraklarimi scan edip internette sakliyorum ama yine de resmi dairelerden ve muhasebeciden istenen evraklarin pesinde kosma telasim bitmiyor. Hayirlisi ne diyelim..

Emlak Sozlugu

Bizler icin cok fazla garip terim oldugunun farkindayim ve size biraz yardimci olmasi icin emlak sozlugunu resimli olarak biraz daha duzgun hazirlayip sayfalar arasina koydum. Tabi ki tamami degil aklima geldikcve ekleme yapacagim ancak sizin de akliniza gelen ogrenmek istediginiz veya burada olmayip da bildiginiz bir terim olursa lutfen cekinmeyin bir mesaj atin beraber zenginlestirelim.

Ev almak ve tesvikler

Degisik bir haftasonu gecirdik. Butun hafta boyunca begendigimiz ve bir an once icini gezmek istedigimiz ve mumkunse kacirmamak istedigimiz bir evi gezmeye gittik. Genel olarak cok da begendik. Yeri falan da oldukca iyiydi. Nispeten yeni de sayilabilecek bir ev. (15 senelik)

Evden cikar cikmaz emlakciyi arayip evi begendigimizi ve teklif vermek istedigimizi soyledim. Burada ev almak boyle teklif verme reddetme yeniden teklif verme seklinde ilerleyen bir surec. Normalde bir fiyat konuluyor ve alici o civarda bir teklif veriyor. Genelde daha dusuk bir rakam. sonra kabul veya red cevabi geliyor ev sahibinden ve boylece anlasma olana kadar devam ediyor. Tabi bu arada baskalari da teklif veriyor. Yani kapali zarf usulu bir ihale gibi donuyor is.

Emlakcida teklif vermek icin neler istediklerini konustuk. Temel olarak sunlari istiyorlar.

• Kimliginizin ispati (ehliyet pasaport vs)
• Adresinizin ispati (elektrik su faturasi vs)
• Mortgage alabileceginize dair yapilan on gorusmelerin evraklari 
• Depoziti verebileceginize dair hesap ekstresi 

Enteresan bir sekilde hepsi yanimdaydi. Emlakci fotokopilerini cekerken duvardaki diger evlere bakiyorduk biz de. Altinda emlakciya 2-3 dakikalik bir mesafede oldugu yazan 3D bir cizim gordum duvarda. Bu nedir dedim? Yeni yapilan bir insaat alaniymis ve restore edilmis bir hastanenin icindeki odalar dairelere cevrilmis ama ayni zamanda geri kalan alana da mustakil evler yapiliyormus. 

Teklif rakamimizi belirtip hazir gelmisken su insaatlari gorup goremeyecegimizi sordum. Emlakci siz gidin ben kapiya haber veririm orada tamamlanmis bir show evi var onu gezebilirsiniz dedi. Zaten haftasonu oldugu icin teklife hemen cevap alamayacagimizi soyledi. Ben de aksi bir durum olursa ararim yoksa teklifi verin diyerek oradan ayrildim. 

Gercekten 3 dakika sonra  bahsi gecen evlerin oradaydik. Bir evin icini dosemisler bahcesini falan tamamlamislar geri kalanlarin bir kismi da ince iscilik asamasinda bir insaat alaniydi. Evler modern, piril piril, malzemeden kacinilmamis ve cok guzel dizayn edilmis olunca aradaki fiyat farki odenebilir mi konusunu dusunmeye basladim. ilk baktigimiz ev ile bunun arasinda £50.000 fark vardi ve ilk gorusmede ogrendigim rakamlara gore benim alabilecegim maksimum mortgage miktarini asiyordu. 

Ben bunun hesaplarini yaparken satici bana devletin bir tesviginden bahsetti. Eger ev yeni ise, onayli bir muteahhit firma tarafindan yapiliyorsa, £600.000 un altindaysa ve siz toplam miktarin %5 ini odeyebiliyorsaniz devletin %20 sini odedigi ve sizin sadece %75i icin mortgage alabileceginizi boylece mortgage icin basvurdugunuz miktarin asagiya cekilebildigini soyledi. Devletin verdigi miktar da 5 yil geri odemesiz ve faizsiz. 5 yil sonra evin o anki degerinin %20 si olarak tekrar tespit ediliyor ve ya geri oduyorsunuz ya da mortgage i yeniden yapilandirarak bunu da ilave ediyorsunuz. Yani 100 liralik ev aldiniz 20 lirasi tesvikti. 5 yil sonra ev 200 lira olursa devlete 40 lira oduyorsunuz. Bu tesvigin adi  Help to Buy Scheme

Eve donunce arastirdigim kadariyla bundan yararlanmak icin vatandas olmaniz da gerekmiyor. En kisa zamanda konu ile ilgili gorusmeleri yapip neticeyi sizlerle paylasirim. 

Not : Teklifi geri cektik. Simdi bu evin finansmani uzerine calisiyoruz. 

Ev almak

Eveeet geldik simdi de ev alma asamasina.
Bunca zamandir mortgage almak icin Credit Score'un yukselmesini beklemistim. Simdi Indefinite de aldigima  gore biraz yukselmis oldugunu tahmin edip ev almak icin harekete geceyim dedim.

Istanbuldaki dairemi satip parayi pound'a cevirerek oradaki kendi hesabimdan buradaki kisisel banka hesabima transfer ettim.
Dairenin satildigina dair elime ne gecerse topladim. Ola ki burada paranin kaynagini sorarlarsa diye elimde delil olmasina calistim. Yurtdisindan yuklu miktarda para girislerinde bazen maliye bunu ispatlamanizi isteyebiliyor. O yuzden de kendi hesabimdan gelmesine ozen gosterdim.

Simdi sira bir ev bulup bir de mortgage alabilecegim bir banka / sirket bulmaya geldi.

Ilk gozumuze kestirdigimiz eve bakmaya bu haftasonu gittik. Gittigimiz emlakcinin mortgage danismani ile once 2 saatlik bir toplanti yaptik. Sonucta size bir yol gostermesi acisindan mortgage'i etkileyen faktorleri soyle bir siralayayim dedim.

1 - Ortalama olarak yillik brut gelirinizin 4-4.5 kati civarinda bir kredi almaniz mumkun.
2 - Geri odeme donemleri 25 seneye kadar gidiyor.
3 - Vereceginiz pesinat ve cekeceginiz kredi oranlaniyor ve ortaya cikan bu oran sizin geri odemelerinizi (taksitlerinizi ve hatta cekebileceginiz miktari) degistiriyor.
4 - Vereceginiz pesinatin kaynagini ispatlayabiliyor olmaniz gerekiyor.

Ev satin alma surecinin 2 ay civarinda uzun soluklu bir islem oldugu yonunde on bir bilgi aldik. Evi bulup begeniyorsunuz, bir mortgage danismani buluyorsunuz. O size uygun bir mortgage buluyor. Mortgage'i aldiginiz banka evin degerini tespit ediyor, Bu arada eger bir tesvikten yararlaniyorsaniz mortgage danismani sizin icin onun basvurusunu da yapiyor. Alim satim ile ilgili bir avukat buluyorsunuz. Bunun da karsilastirmali en ucuz teklifi alabileceginiz siteleri mevcut. Oradan seciyorsunuz. Sizin avukatiniz (avukatsiz ev alinmiyor) Belediyeden o bolge hakkinda tetkiklerde bulunuyor, saticinin avukati ile sizinki karsilikli muzakereler yapiyorlar banka transferleri mortgagelar falan derken (umarim cok ugrastirmadan) ev sahibi olunabiliyor.

Simdilik sadece on gorusmeleri gerceklestiriyoruz. Bakalim nelerle karsilasacagiz.

Bu islemlerin sonunda satin alma konularini da kapsayan bir emlak sozlugu v2.0 yayinlayabilirim.

Bulusmalar gorusmeler

Bu blogu takip edenlerin bir kismi bilir, herhangi bir soru soruldugunda mutlaka cevaplarim. Hatta bircok arkadasta benim telefonum email adresim vs vardir. Uzun zamandir Skype ile konustugum, maillestigim onlarca insan var.

Son zamanlarda Manchester'a gelen yerlesen veya Ingiltere'de kaldigi yerden bir geceligine ziyaretimize gelip misafirimiz olan arkadaslar oldu. Ayaginiza gonlunuze saglik.

Okundukca, yorum yazildikca, yardimci olmaya calistikca mutlu oluyorum inanin.

Herkese Tesekkurler.

Londra'da bir haftasonu

Dogum gunum vesilesiyle bir gece kalmak uzere Londra'ya gittik. Ben Manchester'da sakinlige ve rahata alismisim sanirim. Londra yine kalabalik ve yine cok yorucuydu.
Bir kere Christmas'in 1,5 ay oncesinden baslayarak Londra'ya adim atilmamasi gerektigini tekrar hatirladik. Yani Kasim ve Aralik Londra icin hic uygun zamanlar degiller. Ingilizlerin alisveris cilginligina bir de dunyanin her yerinden gelen turistler eklenince sokaklarda yurumek iskence haline geliyor. Sadece sokaklar mi ? Metro'ya kafanizi soksaniz bacaginiz disarida kaliyor.

Neyse kalabaligi ve trafigi bir yana birakirsak. Gecen gidislerimden birinde Pakistanli bir otel sahibi bana bir postcode verdi ve hem merkezde hem de haftasonu araba parketmek bedava olan bir cadde tarif etti. Haftasonu Londra'ya gidince artik hep oraya parkediyorum. Zira ilk gidisimde kapidaki tum gun 3 pound yazinia aldanip parkettigim otopark £35 istemisti. Megerse altinda kucucuk yazilarla persembeleri sabah 6:30 ila 7 arasinda arabayi birakirsan yaziyormus.

Ilk olarak arabayi birakip hemen 50 metre ilersindeki metrodan gunluk bilet aldik. Bu arada hava sicakliginin donma derecelerinde oldugunu da soylemem gerek. Cunku bu buz gibi hava icin kalin giyiniyorsunuz ama metroya binince ter icinde kaliyorsunuz. sonra metrodan cikinca o ter buz kesiyor.

Ilk durak Covent Garden'di. Metro istasyonunda asansorlerin onundeki devasa kuyrugu gorunce "amaaan genciz daha iki satir merdivenden mi cikamayacaz" gibi bir kahramanlik geldi ama o merdivenlerin 15 kat oldugunu duyunca kuyruktaki yerimize geri donduk. Wembley'd Sokak gosterilerini seyreden kalabaligin arasindan gecip Jamie's de yemegimizi yedik. Jamie Oliver burada TV'de yemek programlari ile meshur ve kendi adi ile restoran zinciri olan birisi.

Oradan Hyde Park'a gittik ama inanin soguktan ve kalabaliktan hic birseyin tadi tam cikmiyordu. Bu arada sanki Turkiye'deymiscesine her kose basindan Turkce duymayi yadirgamadigimi soyleyemem.

Sonra havanin kararmaya baslamasiyla (ki kisin ingiltere'de en gec 4'de karariyor.) Notting Hill'e gittik. sokak pazarinda bir uctan bir uca uzun uzun yuruduk. Alisveris yapacak pek birsey kalmamisti. Genelde insanlar tezgahlarini kapatiyorlardi ama yine de atmosfer guzeldi.

Tekrar metro ile arabaya ulastik ve Wembley'deki otele dogru araba ile yola ciktik. asagi yukari 1 saat surdu 10 millik yol.

Sabah hemen hizlica British Museum'a bir daldik (giris bedava ancak kapida aramalardan falan gectiginizden kuyruk oluyor). Saat 11:15 dekiyemek rezervasyonuna gec kalmamak icin kostura kostura muzeyi gezdik. Neden bu saate rezervasyon yaptirdin demeyin 1 hafta kala bir yere rezervasyon yaptirmak neredeyse imkansiz. cok cok oncesinden planlamaniz gerekiyor gezinizi. Rezervasyonu yaptirdigim yer Sky Garden'daki restoransi. Sky Garden bir gokdelenin tepesinde kurulmus olan dev bir teras ve botanik bahcesinin ortasindaki bar restoran cafe grubunun genel adi. Inanilmaz bir manzara ve cok saglam fiyatlari var. kucucuk porsiyonlara kocaman fiyatlar odeyerek ayriliyorsunuz. Ancak yeterince erken davranabilirseni sadece gezmek icin ucretsiz rezervasyon yaptirabiliyorsunuz.

En nihayetinde Oxford Street'deki Simit Sarayini da ziyaret edip bol bol simit depolayarak (bu arada bir simit £1.65) Manchester'imize geri donduk.

Netice